MYUNXEN BITIMI — Buyuk Britaniya bosh vaziri N. Chemberlen, Fransiya bosh vaziri E. Daladye, Germaniyaning fashist diktatori A. Gitler va Italiyaning fashist diktatori B. Mussolini tomonidan 1938-y. 29—30 sent. da imzolangan bitim. Sudet viloyatini Chexoslovakiyadan ajratib olib Germaniyaga berishni, shuningdek, Vengriya va Polsha hukumatlarining Chexoslovakiyaga nisbatan boʻlgan hududiy daʼvolarini qondirishni nazarda tutgan. Bu bitim 2-jahon … Читать далее
MUHAMMAD AMINXON MADRASASI — Xivadagi meʼmoriy yodgorlik (1852—55). Muhammad Aminxon qurdirgan. Ichan qalʼaning gʻarbiy qismida joylashgan. Madrasa ikki qavatli. Birinchi qavatidagi hujralar dahlizli, ikkinchi qavatdagilar ayvonli. Bu uslub Xiva madrasalari meʼmorligida ilk bor shu binoda qoʻllanilgan. Ayvonlarning qurilishi sodda, hovlining umumiy meʼmorligiga moye. Ikki qavatli ayvonlardagi qanoslar va qarama-qarshi qoʻyilgan peshtoqlar sirkor parchinlar bilan naqshlangan. … Читать далее
MUSAYEV Joʻra Azimboyevich (1928.5.12, Yangiyoʻl sh.) — genetik olim, Uzbekiston FA akad. (1984), Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan arbobi (1980), biol. fanlari d-ri (1973), prof. (1975). Oʻrta Osiyo untini tugatgan (1948). ToshDU darvinizm va genetika kafedrasi assistenti (1952-56), dotsenti (1956-1974), tayyorlov f-ti umumiy nazariy fanlar kafedrasi mudiri (196166), gʻoʻza xususiy genetikasi — problema lab. mudiri (1974-y. … Читать далее
MURZAK-KOBA — mezolit davriga oid gʻor. Qrimning Sevastopol sh. yaqinida joylashgan. 1936-y. S. N. Bibikov va Ye. V. Jirov topgan va oʻrgangan. Uning madaniy qatlamida mikrolitlar, xususan, kesgichlar, qirgʻichlar, tarashlangan tosh parrakchalar, prizmatik nukleuslar va b. chaqmoqtosh qurollar, suyakdan yasalgan bigizlar, teshgichlar va garpunlar uchraydi. Gʻordan kromanʼonlarning juft-juft koʻmilgan (er va xotin) qabri ochilgan. Murda … Читать далее
MUSAYEV Elbek (1935.15.8, Toshkent) — telejurnalist, kichik hajmdagi hikoyalar (miniatyura) ustasi. Uzbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi (1990). Uzbekistonda xizmat koʻrsatgan madaniyat xodimi (1972). Urta Osiyo untini tugatgan (1958). Uzbekiston televideniyesi Bolalar va oʻsmirlar tahririyatida kichik muharrir, katta muharrir (1957— 62), «Yoshlik» bosh tahririyatining bosh muharriri (1962-67, 1969-86), dasturlar bosh direktori (1986—88), Uzbekiston televideniyesi va radioeshittirish … Читать далее
«MULKDOR» — haftalik iqtisodiy gazeta. 1994-y. 31 avg. da «Yogʻdu» nomi bilan chiqa boshlagan. 1995-y. 21 yanv. dan qozirgi nomda. Muassislari: Oʻzbekiston Respublikasi Davlat mulkini boshqarish va tadbirkorlikni qoʻllab-quvvatlash davlat qoʻmitasi, Koʻchmas mulk birjasi va «Matbuot tarqatuvchi» ak-siyadorlik kompaniyasi. Oʻzbekistonda bozor iqtisodiyotiga oʻtish davridagi iqtisodiy islohotlarning borishi, kichik va oʻrta biznesning faoliyati, ishbilarmonlar, dehqon va … Читать далее
MUBOLAGʻA, giperbola — obrazli ifoda: adabiy asarda voqelikda mavjud va yoʻq, boʻlishi dargumon shaxs, jonli va jonsiz narsa, voqea, hodisalarning nisbiylik mezonlari asosida kattalashtirib, burttirib, lofqofli aks ettirilishi. Mubolagʻa li aksning bosh alomatlari hayotiylikdan chekinish, favquloddaviylik, gʻayritabiiylikdir. Mubolagʻa li inʼikoslar oʻxshatish, istiora, sifatlash, jonlantirish, taʼriz, tazod va b. badiiylik vositalarining muayyan darajadagi xizmatlari tufayli yaratiladi. … Читать далее
MOZORI SHARIF MADRASASI — Xivadagi meʼmoriy yodgorlik (1882). Muhammad Rahimxon 11 (Feruz) buyrugi b-n usta Qalandar Kochim qurgan. Madrasa (28,6×15,8 m) bir qavatli, bosh tarzi jan. ga qaragan. Peshtogʻi yashil rangli sirkor koshinlar bilan «bantak» uslubida bezatilgan. Darvozasi va uning tepasidagi toʻsin yogʻoch oʻymakorligida ishlangan. Bosh tarzidagi xocheimon gumbazli miyonsaroy opkali hovliga oʻtiladi. Hovli (11,6×6,2 … Читать далее
MIYA — 1) odam va hayvonlar nerv sistemasining markaziy boʻlimi, Miya organizmning eng murakkab hayotiy funksiyalari va muhit oʻzaro munosabatlarining boshqarilishini taʼminlaydi. Umurtqasiz hayvonlarda Miya koʻndalang va boʻylama tutashtirgichlar orqali oʻzaro tutashgan nerv hujayralari toʻplami — nerv tugunlari (gangliylar)dan iborat. Halqali chuvalchanglar, tuban mollyuskalar va boʻgʻim-oyoklilarda nerv tugunlari qorin nerv zanjirini hosil qiladi. Bu hayvonlarning … Читать далее
MIRALIYEV Turob (1872 – Toshkent — 1951) — laganpaz kulol, Toshkent kulollik maktabining yirik namoyandasi. Kulollikda lagan yasash va uni bezashda («Turob laganpaz» nomi b-n) mashhur boʻlgan. Otasi usta Mirvalidan hunar oʻrgangan. 1923-y. dan «Jo-non» artelida kulol, soʻng Toshkent badiiy oʻquv i. ch. k-tida bosh usta boʻlib ishlagan. Miraliyev yaratgan buyumlar bezagi oʻziga xos, oʻsimliksimon … Читать далее