MURMANSK (1917-y. gacha Romanov na Murmane) — RF Murmansk viloyatidagi qahramon shahar (1985), Murmansk viloyati markazi, Barens dengizining Kola qoʻltigʻi sohilidagi muzlamaydigan port. T. y. stansiyasi. Aholisi 388,3 ming kishi (1998). Sanoatining asosiy tarmoqlari — baliq ovlash va baliqni qayta ishlash, kema tuzatish, qurilish materiallari i. ch. M. da t-ral, seld ovlash va qabul-transport flotlari … Читать далее
MARSEL — Fransiyaning jan.sharqiy qismidagi shahar. Oʻrta dengizning Lion qoʻltigʻi sohilida, Rona daryosi etagida. Bush-dyu-Ron departamentining maʼmuriy markazi. Aholisi 807 ming kishi (1999). Kattaligi va ahamiyati jihatidan mamlakatda Parijdan key-in 2-oʻrinda. Marsel — mamlakatning eng yirik porti (yuk ortib-tushirish 90 mln. t dan ziyod). Aeroporti xalqaro ahamiyatga ega. T. y. va avtomobil yoʻllari tuguni. Shaxarga … Читать далее
MISSURI — AQSHning markaziy qismidagi shtat. Missisipi va Missuri daryolari havzasida. Mayd. 180,5 ming km2. Aholisi 5,67 mln. kishi (2002), shundan 69% shaharlarda yashaydi. Maʼmuriy markazi — Jefferson-Siti sh. ; yirik shaharlari — SentLuis va Kanzas-Siti. Missurining yer yuzasi toʻlqinsimon tekislik. Jan. da Ozark platosi (eng baland joyi 540 m) bor. Iqlimi moʻtadil iqlim. Yanv. … Читать далее
PXENYAN — Koreya Xalq Demokratik Respublikasi (KXDR) poytaxti. Tedongan daryosi boʻyida, 300 m balandlikda. Iqlimi mussonli moʻtadil iqlim. Yanv. ning oʻrtacha t-rasi —8,2°, iyulniki 24°. Yillik yogʻin 922 mm. Axrlisi 2,6 mln. (1990-y. lar oxiri). Alohida maʼmuriy birlik qilib ajratilgan. Pxenyan — Koreyaning qad. shaharlaridan. 4-a. da shahar oʻrnida qalʼa boʻlgan. 427 — 668-y. larda … Читать далее
MOGILYOV VILOYATI — Belorussiyadagi viloyat. 1938-y. 15 yanv. da tashkil etilgan. Mayd. 29 ming km2. Aholisi 1245,8 ming kishi (1998). Beloruslar, shuningdek, rus, yahudiy, ukrain va b. millat vakillari ham yashaydi. Shahar aholisi 67,6%, 13 shahar, 11 shaharcha bor. Markazi — Mogilyov sh. M. v. ning yer yuzasi bal. 150—200 m li tekislikdan iborat. Shim.-sharqida … Читать далее
KOLUMBUS — AQSHning shim.sharqiy qismidagi shahar, Ogayo shtatining maʼmuriy markazi. Sayoto daryosi sohilida joylashgan. Aholisi 711,4 ming kishi (2000). T. y. va avtomobil yoʻllari tuguni. Aeroporti xalqaro ahamiyatga ega. Yirik sanoat, savdo-moliya va madaniy markaz. Metallsozlik va mashinasozlik (jumladan, radioelektronika, elektrotexnika, vagonsozlik, q. x. va aviakosmik mashinasozligi va b.) rivojlangan. Kimyo, poligrafiya va oziqovqat (asosan, … Читать далее
KLIVLEND — AQSHning shim.sharqiy qismidagi shahar. Ogayo shtatida, Eri koʻlining jan. sohilida. Mamlakatning muhim sanoat, moliya va yirik madaniy markazlaridan biri. Aholisi 478 ming kishi (2000). Shaxar orqali Atlantika okeani soqilini Detroyt va Chikago sh. lari bilan bogʻlovchi asosiy t. y. va shosse magistrallari oʻtgan. Xalqaro aeroport bor. K. — Buyuk koʻllar sistemasidagi eng katta … Читать далее
PIROKLASTIK JINSLAR (yun. rug — olov va Mao — sindiraman) — vul-kandan otilib chiqqan mahsulotlar qotishidan paydo boʻlgan chaqiq togʻ jinslari. Tarkibi bazalt, andezit, liparit, traxitli vulkan jinslaridan iborat. Piroklastik jinslar donachalarining tuzilishi jihatidan yirik (psefitli), oʻrta (psammitli), mayda (alevritli, pelitli) boʻlakli jinslarga boʻlinadi. Piroklastik jinslar qatlamlangach, ignimbritlar-dek jipslashib ketadi yoki diagenezga uchraydi. Bu jinslar … Читать далее
PERM VILOYATI — RF tarkibidagi viloyat. 1939-y. 3 okt. da tashkil etilgan. Sharqiy Yevropa tekisligining shim.-sharqi va Oʻrta hamda Shim. Uralning gʻarbiy yon bagʻirlarida joylashgan. Perm viloyati tarkibiga Komi-Permyaklar muxtor okrugi kiradi. Mayd. 160,6 ming km2. Aholisi 2824,4 ming kishi (2002), asosan, ruslar (83,9%), shuningdek, tatar (4,9%), komi-permyak (4,0%), boshqird (1,7%), ukrain (1,5%), udmurt (1,1%) … Читать далее
MASAN — Jan. Koreyadagi shahar. Kyonsan-Namdo provinsiyasining maʼmuriy markazi. Aholisi 422 ming kishidan ziyod (1990-y. lar oxiri). Transport yoʻllari tuguni. Chinxeman qoʻltigʻi (Koreya boʻgʻozi)dagi port. Kemasozlik, elektrotexnika, harbiy, toʻqimachilik, oziqovqat sanoati korxonalari bor. Qurilish materiallari ishlab chiqariladi. Shahar yaqinida GES qurilgan. Baliq ovlanadi va qayta ishlanadi. Пост Навигацияси